SUÇİÇEĞİ (VARİCELLA)
Suçiçeği çocukluk dönemlerinde yaygın olarak görülen çok bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır. Hastalık ilkbahar ve kış aylarında yoğun olarak görülür. Daha çok okul çağında görülen suçiçeği her yaşta görülebilir.
İçindekiler
Dünyanın hemen her yerinde görülen suçiçeği hafif ateş ve döküntülerle seyreder. Virüs hava ve temas yoluyla çok kolay yayıldığından çocukların hemen hepsi hastalığı geçirir, bu konuda da koruyucu olarak aşılama büyük önem taşır. Genellikle hafif geçirilen bir hastalık olmakla beraber yetişkinlerde ve bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde şiddetli olabilir.
Suçiçeği Kimler İçin Risklidir?
- Kanser gibi hastalıkların tedavisi için kemoterapi alanlar,
- Henüz doğumundan sonraki ilk ayın içindeki bebekler,
- Prematüre doğmuş bebekler,
- Kortizon tedavisi alanlar,
- Bağışıklık sistemi baskılanmış olanlar,
- Gebeler.
Suçiçeği Etkeni ve Bulaşma Yolları
Etken, DNA grubundan varicella zoster diğer adıyla herpes zoster virüsüdür. İnsanlar bu virüs için tek enfeksiyon kaynağıdır.
Kuluçka süresi 10 ila 21 gündür. Hastalıkta bulaşma vezikül materyali ve hastanın kişisel eşyalarıyla indirekt; damlacık yoluyla direkt olur. Hastalığa daha önce yakalanmamış ve aşılanmamış kişilerde bulaşıcılık çok kolaydır.
Bulaştırıcılık döküntüler çıkmadan bir gün önce başlayarak son veziküller kuruyuncaya dek devam eder.
Suçiçeği Belirtileri
10- 21 günlük kuluçka süresinin ardından 1- 2 gün süren kırgınlık, ciltte kızarıklık ve hafif ateş gibi ilk belirtiler görülür. Döküntüler merkezden başlar, sonrasında başa ve ayaklara yayılır. Döküntüler makül, papül, vezikül ve kabuklaşma evreleri ile tamamlanmış olur. Bu değişik lezyonların görülmesine polimorfizm denir. Aynı bölgede, farklı evrelerdeki döküntülerin bir arada görülmesi, suçiçeği hastalığının tipik özelliğidir. Döküntüler en çok gövde, bacak, saçlı deri, kol, ağız ve ayak tabanında görülür.
Makül: Düz, sınırlı, 1cm çapından küçük derinin renginde meydana gelen değişimlerdir.
Papül: Deride kabartılı, sert, 1cm çapından küçük sınırlı alanlardır.
Vezikül: 1cm çapından küçük içi sıvı dolu, sınırlı kabarcıklardır.
Suçiçeği Tanısı
Döküntü 2 ila 6 gün sürer. Veziküller su damlacığı gibi berrak sıvı ile doludur.
Laboratuvar bulgusu olarak virüs, veziküllerden elde edilir. Presipitasyon, floresan ve antikor testleri ile tanı konur.
Suçiçeğinde Tedavi, Bakım ve Dikkat Edilmesi Gerekilenler
- Hastanın solunum yolundan çıkan damlacıkların hasta olmayanlara bulaşmasını önleyici tedbirler alınmalı.
- Suçiçeği geçirenler öksürür ya da hapşırırken ağızlarını kapamalı, ellerini sık sık yıkamalı ve başkaları ile aynı eşyaları paylaşmamalı.
- Hastanın yatak çamaşırları ve yatak takımları günlük değiştirilmeli.
- Sulu besleyici bir diyet uygulanmalı.
- Hasta güneşten korunmalı.
- Ateş varsa aspirin gibi ilaçlar beyinde iltihaba yol açabileceğinden kullanılmamalı. Ateş düşürücü verilecekse de doktor önerisiyle olmalı. Ateşin düşürülmesi için ılık su ile duş da yaptırılabilir.
- Komplikasyonların belirtileri izlenmeli. Huzursuzluk, oryantasyon bozukluğu ensefalopati belirtisi olabilir.
- Kaşıntı çok ise çocuğun kaşımaması ve enfekte etmemesi için önlemler alınır.
Suçiçeğinde Yara İzi Kalmaması İçin Ne Yapılmalı?
Suçiçeğinde normalde lezyonlar iz bırakmadan geçer. Eğer çocuk lezyonları kaşırsa lezyonlarda iltihaplanma olur ve sonrasında iz kalabilir.
Sabunlu ılık su banyosu deri enfeksiyonlarının gelişmesini önleyicilerdendir. Hastanın tırnakları kısa kesilmeli ve törpülenmelidir. Yatarken de eldiven kullanılabilir. Kaşıntı giderici verilecekse de mutlaka doktora danışarak verilmelidir.
Suçiçeği Komplikasyonları
Suçiçeğinin en ciddi komplikasyonu zatürredir. Suçiçeği immun sistemi bozuk olan hastalarda, nadir de olsa ölümle sonuçlanabilir. Kaşıma sonucu deri enfeksiyonu, erizipel, impetigo görülebilir. Yetişkinlerde sepsis, ansefalit, pnömoni yapabilir.
Suçiçeğinden Korunma
Bulaşma yollarına karşı önlemler alınmalıdır. Hasta kişilerle temas edilmemelidir. Suçiçeği geçiren çocukların döküntülerindeki kabuklar düşene kadar okula gönderilmemelidirler. Korunmanın tabiki en önemli yolu ise aşı yaptırmaktır.
Suçiçeği aşısı bebeklerde 12. Ayın sonunda ücretsiz olarak yapılmaktadır. Eğer çocuk hasta bir çocukla temas etmişse ilk 72 saat içinde aşı yaptırmak onu hastalıktan koruyabilir.